Nowe PZP
komentarz żywy
Komentarz do art. 189 ustawy
- W przypadku zapotrzebowania na innowacyjny produkt, usługę lub roboty budowlane, jeżeli nie są one dostępne na rynku, zamawiający udziela zamówienia w trybie partnerstwa innowacyjnego.
- Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy, tryb ustanowienia partnerstwa innowacyjnego został opracowany z myślą o takich zamawiających, którzy poszukują innowacyjnych rozwiązań, i są przekonani, że oferowane przez rynek produkty i usługi nie są w stanie zaspokoić ich potrzeb. Zgłaszają oni swoje zapotrzebowanie określając przy tym minimalne, ale jednocześnie precyzyjne wymogi, w odpowiedzi na które zainteresowani współpracą wykonawcy składają wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Skorzystanie z ustanowienia partnerstwa innowacyjnego powinno być poprzedzone gruntowną analizą rynku, której celem jest stwierdzenie, czy dostępne na rynku rozwiązania będą w stanie odpowiedzieć na potrzeby zamawiającego czy też istnieje potrzeba stworzenia nowego rozwiązania. Ta analiza powinna służyć m.in. temu, aby zamawiający nie wszczynał bez potrzeby czasochłonnej procedury, jeśli odpowiednie rozwiązanie już istnieje na rynku lub istnieją przesłanki, aby przyjąć, że w niedługim czasie takie rozwiązanie powstanie. Wówczas bardziej zasadne wydaje się udzielenie zamówienia w trybie negocjacji z ogłoszeniem albo dialogu konkurencyjnym. Podkreślenia wymaga jednak fakt, że ocena rynku dokonywana jest w określonym momencie i na ten moment jest ważna. Oznacza to, że jeżeli po wszczęciu trybu partnerstwa innowacyjnego pojawi się na rynku rozwiązanie odpowiadające potrzebom zamawiającego, nie musi on unieważniać postępowania.
- Definicję innowacji zawiera art. 7 pkt 6. Jest to wdrażanie nowego lub znacznie udoskonalonego produktu, usługi lub procesu, w tym między innymi procesów produkcji, budowy lub konstrukcji, nowej metody marketingowej lub nowej metody organizacyjnej w działalności gospodarczej, organizowaniu pracy lub relacjach zewnętrznych.
- Procedurę partnerstwa innowacyjnego reguluje art. 31 dyrektywy 2014/24/UE, a o jej idei mówi motyw 49 tejże dyrektywy: Gdy dostępne na rynku rozwiązania nie mogą zaspokoić potrzeby opracowania innowacyjnego produktu lub usługi lub innowacyjnych robót budowlanych oraz późniejszego zakupu wynikających dostaw, usług lub robót budowlanych, instytucje zamawiające powinny mieć dostęp do szczególnej procedury udzielania zamówień w odniesieniu do zamówień wchodzących w zakres stosowania niniejszej dyrektywy. Ta szczególna procedura powinna umożliwić instytucjom zamawiającym ustanowienie długotrwałego partnerstwa innowacyjnego w celu opracowania, a następnie zakupu nowego, innowacyjnego produktu, usługi lub robót budowlanych, pod warunkiem że taki innowacyjny produkt, usługa lub roboty budowlane mogą być wykonane zgodnie z ustalonymi poziomami wydajności i kosztami, bez konieczności przeprowadzania odrębnego postępowania o udzielenie zamówienia dla ich zakupu. Partnerstwo innowacyjne powinno opierać się na przepisach proceduralnych, które mają zastosowanie przy procedurze konkurencyjnej z negocjacjami, a zamówienia powinny być udzielane wyłącznie na podstawie najlepszej relacji jakości do ceny, co jest najbardziej odpowiednie do porównywania ofert dotyczących innowacyjnych rozwiązań. Bez względu na to, czy projekty innowacyjne są bardzo duże czy mniejsze, partnerstwo innowacyjne powinno mieć taką strukturę, by mogło zapewnić niezbędny mechanizm popytowy, gdzie innowacyjne rozwiązania są opracowywane w odpowiedzi na zapotrzebowanie rynku (ang. market pull), bez wykluczania z rynku. Instytucje zamawiające nie powinny zatem stosować partnerstwa innowacyjnego w sposób uniemożliwiający, ograniczający lub zakłócający konkurencję. W niektórych przypadkach ustanowienie innowacyjnych partnerstw z kilkoma partnerami mogłoby pomóc uniknąć takich skutków.
- Postępowanie prowadzone w trybie partnerstwa innowacyjnego składa się z następujących etapów:
- publikacja ogłoszenia – wszczęcie postępowania; w dokumentach zamówienia zamawiający określa zapotrzebowanie na innowacyjny produkt, usługę lub roboty budowlane, które nie może zostać zaspokojone przez zakup produktów, usług lub robót budowlanych już dostępnych na rynku, oraz wskazuje elementy opisu definiujące minimalne wymogi, które muszą być spełniane przez wszystkie oferty i nie podlegają negocjacjom,
- w odpowiedzi na ogłoszenie wszyscy zainteresowani wykonawcy składają o wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, przedstawiając informacje na potrzeby kwalifikacji podmiotowej zgodnie z wymaganiami zamawiającego,
- zamawiający dopuszcza do udziału w postępowaniu zgodnie z przyjętymi zasadami; zamawiający może ograniczyć liczbę wykonawców dopuszczonych do udziału w postępowaniu,
- zamawiający zaprasza wykonawców dopuszczonych do udziału w postępowaniu do składania ofert wstępnych,
- po otrzymaniu ofert wstępnych zamawiający prowadzi negocjacje z wykonawcami w celu ulepszenia treści ofert wstępnych,
- na etapie negocjacji wykonawcy składają kolejne oferty,
- po zakończeniu negocjacji zamawiający zaprasza do składania ofert obejmujących prace badawczo-rozwojowe, których celem jest opracowanie innowacyjnego produktu, usługi lub robót budowlanych,
- instytucja zamawiająca może podjąć decyzję o ustanowieniu partnerstwa innowacyjnego z jednym partnerem lub z kilkoma partnerami prowadzącymi odrębne działania badawczo-rozwojowe,
- po opracowaniu innowacyjnego produktu, usługi lub robót budowlanych zamawiający dokonuje ich zakupu, pod warunkiem że odpowiadają one poziomom wydajności i maksymalnym kosztom, uzgodnionym między zamawiającym a jednym lub kilkoma wykonawcami.
- Organizacja partnerstwa innowacyjnego obejmuje kolejne etapy zgodnie z kolejnością kroków w procesie badawczo-innowacyjnym, które mogą obejmować wytworzenie produktów, świadczenie usług lub ukończenie robót budowlanych. W ramach partnerstwa innowacyjnego ustala się cele pośrednie, które mają osiągnąć partnerzy, oraz przewiduje wypłatę wynagrodzenia w odpowiednich ratach. W oparciu o te cele instytucja zamawiająca może po każdym etapie postanowić zakończyć partnerstwo innowacyjne lub, w przypadku partnerstwa innowacyjnego z kilkoma partnerami, zmniejszyć liczbę partnerów poprzez rozwiązanie poszczególnych umów, pod warunkiem że instytucja zamawiająca wskazała w dokumentach zamówienia takie możliwości i warunki skorzystania z nich.
- Zgodnie z art. 31 ust. 3 wartością partnerstwa innowacyjnego jest maksymalna wartość wszystkich działań w procesie badawczo-rozwojowym, które mają zostać przeprowadzone w ramach każdego z etapów planowanego partnerstwa, oraz wszystkich dostaw, usług lub robót budowlanych, które mają być opracowane i zamówione na koniec partnerstwa. Jeżeli zamawiający przewiduje nagrody, również ich wartość uwzględnia się w szacunkowej wartości zamówienia.
- Tryb partnerstwa innowacyjnego został wprowadzony do polskiego porządku prawnego w lipcu 2016 r. i od tego czasu nie była to procedura wykorzystywana zbyt często. W obecnej ustawie tryb partnerstwa został uregulowany nieco bardziej elastycznie, a najważniejszą nowością jest przesądzenie w art. 445 ust. 2, że do zamówienia udzielonego w trybie partnerstwa innowacyjnego wykonawcom wspólnie ubiegającym się o udzielenie zamówienia nie stosuje się zasady solidarnej odpowiedzialności za wykonanie umowy i wniesienie zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Członkowie konsorcjum ponoszą odpowiedzialność za wykonanie umowy i wniesienie zabezpieczenia należytego wykonania umowy w części, którą wykonują zgodnie z umową konsorcjum.