Komentarz do art. 451 ustawy

Komentarz do art. 451 ustawy

  1. W trakcie realizacji zamówienia możliwa jest zmiana formy zabezpieczenia. Takie uregulowanie jest naturalną konsekwencją pozostawienia wykonawcy wyboru w zakresie formy. Ustawodawca posługuje się sformułowaniem „w trakcie realizacji umowy” i choć literalnie nie odnosi się do etapu rękojmi i gwarancji, należy przyjąć, że również w tym okresie można zmienić formę zabezpieczenia. Wspomniane okresy trwania odpowiedzialności za wady są w istocie związane z należytym wykonaniem umowy, a tego właśnie dotyczy wnoszone przez wykonawcę zabezpieczenie. Chcąc zabezpieczyć swoje interesy związane z roszczeniami podnoszonymi w okresie rękojmi, zamawiający korzysta przecież z zabezpieczenia należytego wykonania umowy wniesionego już na początku jej obowiązywania, a pozostawionego po wykonaniu umowy w wysokości 30% pierwotnej kwoty. Bardziej fortunne byłoby sformułowanie „w trakcie obowiązywania zabezpieczenia należytego wykonania umowy”, co pozwoliłoby uniknąć wątpliwości interpretacyjnych.
  2. Wykonawca nie musi zasadniczo uzyskiwać zgody zamawiającego na zmianę formy zabezpieczenia, podobnie jak przed zawarciem umowy nie musi uzyskiwać zgody na wybór określonej formy zabezpieczenia.
  3. Jeżeli na przykład wykonawca chce wycofać zabezpieczenie wniesione w pieniądzu – co wiąże się ze zwrotem kwoty przez zamawiającego – powinien poinformować zamawiającego o zmianie formy zabezpieczenia i wezwać go do wypłaty wpłaconej kwoty. Zamawiający nie może odmówić wypłaty, jeśli wykonawca wcześniej zapewni inną formę zabezpieczenia. Zgodnie bowiem z ust. 3 omawianego przepisu zmiana formy musi zostać dokonana z zapewnieniem ciągłości oraz bez zmniejszenia wysokości zabezpieczenia
  4. Jeśli natomiast chodzi o zmianę formy zabezpieczenia na jedną z przewidzianych w ust. 2, to można jej dokonać za zgodą zamawiającego. Podobnie jak w przypadku wyrażenia zgody na ustanowienie gwarancji w jednej z tych form, ustawodawca nie określa również momentu i formy wyrażenia zgody na zmianę zabezpieczenia. Należy przyjąć, że taka zgoda może być wyrażona na każdym etapie realizacji umowy i to niezależnie od tego, czy zabezpieczenie w rozpatrywanych tutaj formach zostało przez zamawiającego dopuszczone na etapie postępowania o udzielenie zamówienia. Jest więc możliwa taka sytuacja, że zamawiający na etapie postępowania nie odniósł się do możliwości skorzystania z rozważanych form z ust. 2 albo wręcz zanegował możliwość ich zastosowania, a na etapie realizacji zamówienia na to pozwoli. W trakcie realizacji zamówienia mogą bowiem wystąpić okoliczności, które nie zostały uwzględnione podczas postępowania o udzielenie zamówienia.
  5. Jeśli w umowie o zamówienie uregulowano formy, w jakich może zostać wniesione zabezpieczenie, i nie uwzględniono wśród nich form, o których mowa w ust. 2, zmiana formy wynagrodzenia na jedną z nich będzie wymagała zmiany umowy o zamówienie. Takiej zmiany nie można w żadnym razie uznać za zmianę istotną w rozumieniu art. 454 ust. 2 ustawy, gdyż stanowi ona odrębne od zamówienia publicznego zobowiązanie wykonawcy, a także z uwagi na fakt, że dozwolone formy zabezpieczenia zostały uregulowane ustawą i niezależnie od etapu postępowania wszystkie są dostępne dla wykonawców na różnych zasadach. Taką zmianę należało będzie z pewnością uznać za zmianę nieistotną w rozumieniu art. 454 ust. 2 ustawy, a więc dopuszczalną na podstawie art. 454 ust. 1 ustawy.
28.01.2020
12.01.2021
Hanna Drynkorn