Nowe PZP
komentarz żywy
Komentarz do art. 622 ustawy
- Kary pieniężne wymierzone przez Prezesa Urzędu stanowią dochód budżetu państwa. Regulacja ta wydaje się oczywista, zważywszy że Prezes Urzędu jest centralnym organem administracji rządowej (art. 466 ust. 1 ustawy), stąd ściągane przezeń kary pieniężne stanowią wpływy budżetu centralnego. Jednocześnie regulacja taka jest wymagana dla jasności zaszeregowania tych środków z punktu widzenia finansów publicznych. Z punktu widzenia strony, która została karą obciążona, nie ma ona jednak w zasadzie żadnego znaczenia.
- Dla strony obciążonej karą pieniężną istotne jest natomiast, w jaki sposób kara ta może być wyegzekwowana od strony, która nie uregulowała jej dobrowolnie, a decyzja ją wymierzająca stała się ostateczna (albo prawomocna, jeżeli została zaskarżona do sądu administracyjnego, a następnie wstrzymano jej wykonanie aż do czasu wyroku sądowego oddalającego prawomocnie skargę strony).
- Egzekucja kary następuje w drodze przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (u.p.e.a.; tekst jednolity z 2019 r., Dz. U. poz. 1438 ze zm.). Z uwagi na pieniężny charakter należności z tytułu kary pieniężnej zastosowanie znajdują przepisy ogólne tej ustawy oraz zawarte w art. 67-115g u.p.e.a. przepisy odnośnie do egzekucji obowiązków o charakterze pieniężnym. Właściwym organem egzekucyjnym jest naczelnik urzędu skarbowego, co do zasady właściwy miejscowo dla miejsca zamieszkania bądź siedziby zobowiązanego (art. 22 § 2 u.p.e.a.).
- Przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji przewidują szereg środków prawnych umożliwiających stronie obronę przed egzekucją (zarzuty wobec tytułu wykonawczego, skarga na czynności egzekucyjne), niemniej należy pamiętać, że co do zasady nie służą one do ponownego merytorycznego badania podstawy powstania danej należności publicznoprawnej: W związku z tym, że w postępowaniu egzekucyjnym chodzi o wykonanie obowiązków określonych już uprzednio w innych postępowaniach, zasadniczo przedmiotem tych środków nie może być dążenie do zmiany tytułu wykonawczego stanowiącego podstawę postępowania egzekucyjnego. Tylko w ściśle określonych wypadkach może dojść do podjęcia przez organy orzekające rozstrzygnięć powodujących, że tytuł wykonawczy straci na znaczeniu (R. Hauser, Z. Leoński, [w:] R. Hauser, A. Skoczylas (red.), Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, wyd. V, Warszawa 2011, Nb 2, s. 193).
- Uwzględniając kształt decyzji Prezesa Urzędu nakładającej karę pieniężną, strona w ramach postępowania egzekucyjnego najpewniej nie będzie mieć większej możliwości kwestionowania poszczególnych czynności egzekucyjnych, niemniej o środkach tych nie należy zapominać. Warto analizować ich możliwe zastosowanie w każdym przypadku, na przykład jeśli strona zapłaciła karę z opóźnieniem, a w międzyczasie wszczęte zostało postępowanie egzekucyjne, co daje podstawę do zarzutu wykonania obowiązku (art. 33 pkt 1 u.p.e.a.).