Nowe PZP
komentarz żywy
Komentarz do art. 56 ustawy
- Zamawiający musi zapewnić, że do czynności związanych z prowadzeniem postępowania o udzielenie zamówienia publicznego angażuje osoby dające gwarancję bezstronności i obiektywizmu. Komentowany przepis wprowadza reguły mające gwarantować, że do wykonywania czynności w postępowaniu nie zostaną dopuszczone osoby, po których stronie występuje konflikt interesów.
- Przepis reguluje procedurę badania konfliktu interesów przede wszystkim w odniesieniu do kierownika zamawiającego w rozumieniu art. 7 pkt 7 ustawy i członków komisji przetargowej powołanej na podstawie art. 53 i nast. ustawy.
- Ocenę istnienia konfliktu interesów należy przeprowadzić także w odniesieniu do jakiejkolwiek innej osoby zaangażowanej w postępowanie w taki sposób, że wykonuje czynności związane z przeprowadzaniem postępowania lub może mieć wpływ na wynik postępowania czy też udziela zamówienia – co jest czynnością przypadającą na etap po zakończeniu postępowania.
- Podobnie jak dyrektywy zamówieniowe ustawa posługuje się pojęciem „konflikt interesów” na określenie sytuacji, w której osoba biorąca udział w postępowaniu o zamówienie publiczne po stronie zamawiającego ma bezpośredni lub pośredni interes finansowy, ekonomiczny lub osobisty w określonym rozstrzygnięciu, co może wpływać na jej bezstronność i niezależność. Przypadki występowania konfliktu interesów określa ust. 2 komentowanego artykułu. Jeśli zaistnieją okoliczności wskazane w pkt 1 – 4 w ust. 2, osoba podlega wyłączeniu z dokonywania czynności w postępowaniu.
- Te same osoby podlegają wyłączeniu z dokonywania czynności w postępowaniu także w sytuacji, gdy zostały prawomocnie skazane za wymienione w ust. 3 przestępstwa. Ich katalog jest zamknięty. Obejmuje on przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego (art. 228, art. 229, art. 230, art. 230a kodeksu karnego), wiarygodności dokumentów (art. 270 i art. 276 kodeksu karnego), mieniu (art. 286 i art. 287 kodeksu karnego), a także obrotowi gospodarczemu i interesom majątkowym w obrocie cywilnoprawnym (art. 296, art. 296a, art. 297, art. 303 i art. 305 kodeksu karnego).
- Warunkiem wyłączenia takich osób jest to, by skazanie dotyczyło przestępstw popełnionych w związku z postępowaniem o udzielenie zamówienia. Nie można na tej podstawie wyłączyć ww. osób, jeśli doszło do zatarcia skazania, czyli od wykonania, darowania lub przedawnienia wykonania kary, upłynął pewien wskazany w kodeksie karnym okres. W zależności od rodzaju orzeczonej wyrokiem skazującym kary będzie to okres od 1 roku do 10 lat. Wraz z zatarciem wpis o skazaniu jest bowiem usuwany z Krajowego Rejestru Karnego.
- W ramach procedury badania konfliktu interesów wskazane w komentowanym artykule osoby muszą złożyć, pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenie o istnieniu lub braku istnienia okoliczności, które przepis art. 56 ustawy określa jako stanowiące konflikt interesów (ust. 2) oraz o fakcie prawomocnego skazania (ust. 3). Osoba, która składa fałszywe oświadczenie, podlega odpowiedzialności karnej jak za złożenie fałszywych zeznań lub zatajenie prawdy. By ponieść odpowiedzialność, musi jednak zostać pouczona o takich skutkach złożenia nieprawdziwego oświadczenia.
- Istotny jest moment, w którym takie oświadczenie musi być złożone, nie jest on bowiem stały i zależy od okoliczności, których oświadczenie dotyczy.
- Jeśli osoby zaangażowanej w czynności postępowania dotyczą okoliczności konfliktu interesów, oświadczenie musi być złożone niezwłocznie po powzięciu wiadomości o ich istnieniu. Jeśli okoliczności konfliktu interesów nie występują, oświadczenie o ich braku musi zostać złożone do zakończenia postępowania.
- Oświadczenie, które dotyczy konfliktu interesów lub prawomocnego skazania, musi być złożone przed podjęciem czynności w postępowaniu, ale po pouczeniu danej osoby o możliwości poniesienia odpowiedzialności karnej za złożenie nieprawdziwego oświadczenia. Złożenie nieprawdziwego oświadczenia będzie powodowało możliwość pociągnięcia danej osoby do odpowiedzialności na podstawie art. 233 § 6 kodeksu karnego.
- Jeżeli osoba podlegająca wyłączeniu zdążyła podjąć czynności mające wpływ na wynik postępowania, czynności te muszą zostać powtórzone. Nie dotyczy to czynności otwarcia ofert.