Nowe PZP
komentarz żywy
Komentarz do art. 389 ustawy
- Umowa ramowa to technika dokonywania zakupów, w której strony z góry ustalają warunki, na jakich zakupy publiczne będą dokonywane w przyszłości. Tego rodzaju rozwiązanie stosowane jest w sytuacji, kiedy zamawiający nie znają dokładnych ilości, rodzaju lub terminu dotyczących swoich potrzeb, jakie w przyszłości mają być zaspokojone. Pozwala ono stronom zagwarantować przyszłe dostawy lub pozyskać dostawy na lepszych warunkach. Rozmiar zamówienia na podstawie umowy ramowej jest bowiem dostosowany do nie tylko bieżących, ale i przyszłych potrzeb. Dodatkową korzyścią jest oszczędność czasu, który w innym przypadku musiałby zostać poświęcony na przeprowadzenie pełnych procedur konkurencyjnych w celu wyłonienia wykonawców poszczególnych przyszłych zakupów o charakterze powtarzalnym.
- Koncepcja umowy ramowej w zamówieniach sektorowych jest tożsama z tą, która została uregulowana w przepisach art. 311 – 315 ustawy dla zamówień klasycznych. W szczególności zastosowanie ma ta sama definicja umowy ramowej zawarta w art. 7 pkt 26, z której wynika, że umowa ramowa to nie jest umowa o udzielenie zamówienia, gdyż jej celem jest ustalenie warunków dotyczących zamówień publicznych, jakie mogą zostać udzielone w okresie obowiązywania umowy ramowej, która może w szczególności zawierać cenę i przewidywane ilości robót.
- Zawarcie umowy ramowej następuje po przeprowadzeniu postępowania przetargowego w jednym z trybów przewidzianych w ustawie dla udzielenia zamówienia sektorowego, z odpowiednim dostosowaniem jego zasad do specyfiki umowy ramowej.
- Udzielenie zamówienia publicznego w wykonaniu umowy ramowej w działalności sektorowej następuje analogicznie jak w przypadku zamówień klasycznych. Ustawa nie wymienia dostępnych metod, a jedynie wskazuje, że może to nastąpić po poddaniu zamówienia konkurencji. Z przepisu art. 389 ust. 2 wynika, że zamówienie sektorowe w ramach umowy ramowej może także być udzielone bez trybu konkurencyjnego, natomiast w każdym przypadku wymagane jest działanie według obiektywnych zasad i kryteriów. Oznacza to, że zamówienia sektorowego w ramach umowy ramowej można udzielić bezpośrednio, w dowolnym trybie konkurencyjnym, lub można połączyć te dwie metody udzielenia zamówienia sektorowego w ramach jednej umowy ramowej. O zasadach i sposobie udzielenia zamówienia będzie każdorazowo decydowała treść dokumentacji postępowania w sprawie zawarcia umowy ramowej.
- Jeśli zamówienie sektorowe jest udzielane w trybie konkurencyjnym, zamawiający ma obowiązek poinformować wykonawców o wyborze najkorzystniejszej oferty w sposób wymagany w art. 253 ust. 1 ustawy, podając wskazane tam informacje.
- Czas trwania umowy ramowej dla zamówień sektorowych to maksymalnie 8 lat. W przypadkach uzasadnionych przedmiotem zamówienia czas trwania umowy ramowej może być dłuższy. W tym przypadku, w odróżnieniu od zamówień klasycznych, nie wymaga to podania szczegółowych powodów wydłużenia czasu trwania umowy ramowej.
- Okres umowy ramowej wyznacza czas, w którym można udzielić zamówienia sektorowego w jej wykonaniu. Natomiast okres umowy w sprawie zamówienia publicznego będzie zależny od czasu potrzebnego na realizację danego zamówienia. Może on przypadać przed końcem okresu umowy ramowej lub wykraczać poza ten okres. Maksymalny okres umowy ramowej w zamówieniach sektorowych wynosi osiem lat, przy cyzm może on być dłuższy jeśli uzasadnia to przedmiot umowy. Przepis ust. 3 dotyczy ustalenia pierwotnego okresu, na jaki zawierana jest umowa ramowa, który ewentualnie może przekraczać osiem lat, a nie możliwych zmian do takiej umowy. W tym zakresie bowiem znajduja zastosowanie przepisy Działu VII ustawy pt. Umowa w sprawie zamówienia publicznego i jej wykonywanie.
- Umów ramowych nie powinni realizować zamawiający niezidentyfikowani w takiej umowie. Zatem do udzielenia zamówienia w wykonaniu umowy ramowej będzie upoważniony zamawiający, który albo przeprowadził postępowanie i zawarł daną umowę ramową, albo został w niej wskazany (w ogłoszeniu o zamówieniu) przez zamawiającego, który przeporwadził postępowanie o zawarcie umowy ramowej (zamawiający centralny, który prowadzi stałą działalność w zakresie zawierania umów ramowych na rzecz zamawiających, stosownie do przepisu art. 44 ustawy lub konsorcjum zakupowe zamawiajacych stosownie do przepisu art. 38 ustawy). Na mocy art. 44 ust. 3 pkt c zamawiający, na rzecz których działa zamawiający centralny w zakresie zawierania umów ramowych, mogą nabywać roboty budowlane, dostawy lub usługi na podstawie umowy ramowej zawartej przez tego centralnego zamawiającego, na warunkach przewidzianych w art. 44 ustawy.
- Zasady równego traktowania i przejrzystości w zamówieniach publicznych wykluczają możliwość powierzenia wykonania zamówienia podmiotowi, który nie był uczestnikiem postępowania i nie przeszedł weryfikacji co do spełnienia warunków postawionych wykonawcom w danym postępowaniu, chyba że ma miejsce sukcesja prawna lub zmiana wykonawcy była uprzednio przewidziana w dokumentach postępowania. Procedura zawarcia umowy ramowej służy wyselekcjonowaniu wykonawcy/wykonawców przyszłego zamówienia publicznego i, w efekcie, ustala strony przyszłej umowy w sprawie zamówienia, a te podlegają w pełni zasadzie, która zakazuje dowolnego zastąpienia wykonawcy przez inny podmiot. W szczególności nie jest dopuszczalne, aby nowi wykonawcy mogli przystąpić do umowy ramowej po jej zawarciu.
- Katalogi elektroniczne to technika zakupowa, która ma ułatwić przeprowadzenie zamówień publicznych. Może być wykorzystana w każdym z trybów udzielenia zamówienia, ale najczęściej znajdzie zastosowanie w przypadku umowy ramowej i dynamicznego systemu zakupów, jak przewidziano w ustawie. Katalogi elektroniczne stanowią format prezentacji i organizacji informacji w sposób wspólny dla wszystkich uczestniczących oferentów i nadają się do przetwarzania elektronicznego, jak na przykład oferty przedstawione w formie arkusza kalkulacyjnego.
- Jeśli po złożeniu ofert w postaci katalogów elektronicznych umowa ramowa została zawarta z więcej niż jednym wykonawcą, zamawiający może postanowić, że ponowne poddanie konkretnych zamówień procedurze konkurencyjnej odbywa się w oparciu o zaktualizowane katalogi i zastosować jedną z dostępnych metod, tj. zaprosić wykonawców do ponownego złożenia katalogów elektronicznych dostosowanych do zamówienia albo pobrać informacje potrzebne do sporządzenia dostosowanej do zamówienia oferty z katalogów, które zostały już złożone – to ostatnie pod warunkiem, że o tej możliwości poinformował na etapie umowy ramowej.