Nowe PZP
komentarz żywy
Komentarz do art. 239 ustawy
- Zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę w oparciu o kryteria oceny ofert określone w dokumentach zamówienia. Dokumentami zamówienia, w których określane są kryteria oceny ofert, są: specyfikacja warunków zamówienia, opis potrzeb i wymagań oraz ogłoszenie o zamówieniu.
- Kryteria oceny ofert obejmują opis wymogów, które będą podlegać ocenie, a także ich wagi (ewentualnie kolejność od najważniejszego do najmniej ważnego oraz sposób oceny ofert, który zostanie dokonany w oparciu o wskazane kryteria).
- W stosunku do poprzedniego p.z.p. zmieniło się umiejscowienie definicji najkorzystniejszej oferty w strukturze ustawy. Wcześniej znajdowała się ona na początku ustawy w artykule poświęconym definicjom, teraz jest w rozdziale poświęconym wyborowi najkorzystniejszej oferty.
- Zmianie uległy również sformułowania, którymi posłużył się ustawodawca przy określeniu pojęcia najkorzystniejszej oferty, jednak treść merytoryczna pozostała bez zmian. Wciąż możemy wyróżnić dwie zasadnicze kategorie kryteriów oceny ofert, o których mowa w art. 242 ust. 1.
- Pierwsza kategoria kryteriów oceny ofert odnosi się do relacji jakości i ceny lub kosztu. W takiej sytuacji walka konkurencyjna pomiędzy wykonawcami będzie oparta na zaoferowanej przez nich cenie lub koszcie, jak również kryteriach jakościowych.
- Druga kategoria dotyczy kryteriów oceny ofert, w ramach których ocenie podlega jedynie najniższa cena lub koszt, a więc wybierana jest oferta najtańsza, bez uwzględnienia kryteriów jakościowych.
- Możliwa jest również rzadziej występująca sytuacja, w której ocenie podlegają jedynie kryteria jakościowe. Ma to miejsce w przypadku, gdy cena lub koszt są z góry podane przez zamawiającego. Dotyczy to m.in. sytuacji, gdy przepisy krajowe określają wynagrodzenie za niektóre usługi lub ustalają ceny stałe za niektóre dostawy.
- Komentowany ust. 2 odnoszący się do definicji najkorzystniejszej oferty stanowi implementację przepisów dyrektywy 2014/24/UE określających kryterium oferty najkorzystniejszej ekonomicznie. W motywie 89 dyrektywy 2014/24/UE wskazano, że pojęcie kryteriów udzielenia zamówienia jest kluczowe dla tej dyrektywy, i wyjaśniono celowość zastosowania jako nadrzędnej koncepcji oferty najkorzystniejszej ekonomicznie. Oznacza to, że wszystkie zwycięskie oferty powinny być ostatecznie wybierane zgodnie z tym, co poszczególne instytucje zamawiające uznają za rozwiązanie najkorzystniejsze ekonomicznie spośród zaoferowanych.
- Z powyższego wynika, że intencją ustawodawcy unijnego jest, aby instytucje zamawiające częściej stosowały kryteria oceny ofert odnoszące się do jakości. Jest to zmiana w stosunku do treści poprzedniej dyrektywy 2004/18/WE, której motyw 46 wskazywał na równorzędne znaczenie kryterium najniższej ceny oraz oferty najkorzystniejszej ekonomicznie. Obecnie natomiast pierwszorzędne znaczenie, zgodnie z założeniem ustawodawcy unijnego, powinno mieć kryterium oferty najkorzystniejszej ekonomicznie. Wynika to również z art. 67 ust. 1 dyrektywy 2014/24/UE, zgodnie z którym instytucje zamawiające opierają udzielanie zamówień publicznych na ofercie najkorzystniejszej ekonomicznie. Zgodnie natomiast z art. 67 ust. 2 dyrektywy 2014/24/UE pojęcie oferty najkorzystniejszej ekonomicznie dopuszcza możliwość ustalenia kryteriów udzielenia zamówienia na podstawie efektywności ekonomicznej (ceny lub kosztu) lub podejścia opartego na najlepszej relacji jakości do ceny.
- Kryterium oferty najkorzystniejszej ekonomicznie ma umożliwiać uzyskanie świadczenia o najwyższej możliwej jakości, którą można uzyskać za możliwie najniższą cenę. Służy to wyeliminowaniu sytuacji, w której wygrywa wykonawca składający ofertę o najniższej cenie przy niskiej jakości oferowanego świadczenia. W obecnym stanie prawnym zamawiający powinni uwzględniać możliwość zapłacenia więcej za lepsze jakościowo i trwalsze rozwiązania.